Đầu tư khi suy thoái kinh tế – Nên làm như thế nào?

đầu tư gì khi suy thoái kinh tế

Theo báo cáo từ Ngân hàng Thế giới được phát hành hồi tháng 9/2022, có đến hơn 90% các nền kinh tế phát triển, 80% các nền kinh tế đang phát triển và thị trường mới nổi trên toàn cầu bị hạ dự báo tăng trưởng trong giai đoạn 2022 – 2023. Bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2023 tiếp tục gặp nhiều trắc trở với dự báo tốc độ tăng trưởng chậm lại, nguy cơ suy thoái trong ngắn hạn gia tăng…

Liệu chúng ta có nên xuống tiền đầu tư trong bối cảnh không mấy khả quan hiện tại? Nên đầu tư khi suy thoái kinh tế như thế nào? Cùng FinPeace đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.

Suy thoái kinh tế là gì?

Suy thoái kinh tế (economic/recession downturn) được hiểu đơn giản là sự sụt giảm hiệu suất của các hoạt động kinh tế trên toàn quốc và kéo dài trong nhiều tháng liên tục. Trong kinh tế vĩ mô, suy thoái kinh tế được hiểu là khi GDP toàn quốc tăng trưởng âm trong vòng 2 quý liên tiếp.

đầu tư khi suy thoái kinh tế
Suy thoái kinh tế là gì?

Cùng nhìn lại cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008 (GFC). Cuộc khủng hoảng này bắt nguồn từ sự khủng hoảng trong lĩnh vực tài chính, bao gồm bảo hiểm, tín dụng, chứng khoán, diễn ra từ năm 2007 cho tới năm 2008, khởi nguồn từ Mỹ.

Nguyên nhân gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 2008 được cho rằng là liên quan tới việc các tổ chức tài chính trong thị trường bất động sản tại Mỹ khi họ bắt đầu đưa ra các khoản vay thế chấp mạo hiểm nhằm giải cứu người mua bất động sản. Hình thức vay thế chấp nhắm vào những người mua nhà có thu nhập thấp, rủi ro cho vay rất cao cùng với sự bùng nổ bong bóng nhà đất tại Hoa Kỳ.

Sau khi cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra, chính phủ Hoa Kỳ đã triển khai các khoản cứu trợ đối với các tổ chức tài chính cũng như áp dụng chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ để ngăn chặn sự sụp đổ của hệ thống tài chính toàn cầu.

Chu kỳ suy thoái kinh tế là gì?

Chu kỳ kinh tế là sự biến động của chỉ số GDP theo 3 pha:

đầu tư khi suy thoái kinh tế
3 pha của một chu kỳ suy thoái kinh tế.
  • Suy thoái
  • Phục hồi
  • Hưng thịnh

Trong đó, điểm suy thoái và điểm hưng thịnh là 2 pha chính được quan tâm nhiều nhất, pha phục hồi là pha thứ yếu.

Tác động của suy thoái kinh tế tới việc đầu tư khi suy thoái kinh tế

Suy thoái kinh tế có thể tạo ra nhiều tác động đến kinh tế toàn cầu, cũng như thị trường đầu tư khi suy thoái kinh tế. Dưới đây là 3 tác động chính:

đầu tư khi suy thoái kinh tế
Tác động của suy thoái kinh tế tới đầu tư.
  • Hoạt động thương mại toàn cầu sụt giảm: Khi sản lượng và nhu cầu chúng của nền kinh tế giảm, tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong nước cũng chịu ảnh hưởng do không có cầu. Điều này dẫn tới  sự sụt giảm trong nhập khẩu hàng hóa.
  • Đồng tiền bị mất giá: Lạm phát tăng cao sẽ khiến giá trị đồng nội tệ của các quốc gia suy yếu, gây ra khủng hoảng kinh tế. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới bản thân quốc gia đó mà còn ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu đối với các quốc gia khác.
  • Giá nguyên vật liệu thô, hàng hóa giảm: Giá dầu thô luôn được xem như thước đo đánh giá mức nhu cầu về hàng hóa trên thế giới. Giá dầu tăng đồng nghĩa với việc nhu cầu hàng hóa trên thế giới những năm gần đây tăng cao. Tuy nhiên theo các chuyên gia, tình trạng này sẽ không kéo dài do nhiều vấn đề về chính trị và dịch bệnh, rất có thể suy thoái kinh thế sẽ xảy ra nếu tình hình này kéo dài.

Các yếu tố này đều gây ảnh hưởng đến thị trường tài chính – chứng khoán. Chính các chỉ số trên sàn giao dịch là những con số biết nói, chúng phản ánh trực quan nhất tình hình kinh tế của mỗi quốc gia. Khi nền kinh tế bị chi phối từ các yếu tố này, các chỉ số trên sàn chứng khoán cũng chịu ảnh hưởng không ít.

Đầu tư khi kinh tế suy thoái như thế nào?

1, Kinh doanh hàng thiết yếu

Đại dịch Covid-19 vừa qua đã khiến nhiều doanh nghiệp bị đẩy đến bờ vực phá sản vì nhu cầu chi tiêu giảm sút mạnh, không tìm kiếm được khách hàng trong giai đoạn dịch bệnh. Tuy nhiên, các doanh nghiệp kinh doanh hàng thiết yếu đã chứng minh được điều ngược lại, thậm chí còn thu về những khoản doanh thu ấn tượng. Việc kinh doanh các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, thuốc men, hàng hóa tiêu dùng,… sẽ đảm bảo rằng nguồn thu nhập của bạn không chịu tác động quá lớn từ các yếu tố bên ngoài, bởi trong hoàn cảnh nào thì các mặt hàng này cũng đều cần thiết. Việc bỏ vốn kinh doanh cũng chính là một hình thức đầu tư tài sản thông minh.

2, Đầu tư khi suy thoái kinh tế vào chứng khoán 

Đầu tư chứng khoán sẽ mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư nhờ phần chênh lệch giá hoặc hưởng cổ tức. Chứng khoán có thể tăng hoặc giảm không theo quy luật, đặc biệt là cổ phiếu. Vì vậy, bên cạnh khả năng sinh lời cũng tiềm ẩn rủi ro. Việc tăng hoặc giảm giá chứng khoán phụ thuộc cả vào yếu tố cơ bản và yếu tố kỹ thuật.

Trong bối cảnh đầu tư khi suy thoái kinh tế, nhà đầu tư cần xây dựng cho mình một nền tài sản vững chắc để phòng ngừa thật tốt trước rủi ro. Nhà đầu tư có thể tham khảo phương pháp Tích sản cổ phiếu, bởi giai đoạn suy thoái kinh tế chính là thời điểm vàng để bắt đầu tích sản khi hầu hết các mã cổ phiếu đều rẻ. Việc bắt đầu tích sản trong suy thoái kinh tế một cách đều đặn sẽ mang lại cho bạn lớp phòng thủ vững vàng và gia tăng tài sản khi nền kinh tế bước vào giai đoạn phục hồi. Nếu bạn chưa bắt đầu tích sản, hãy cân nhắc tình hình tài chính và phác thảo tháp tài sản của bạn ở thời điểm hiện tại để đánh giá xem bạn hiện có đủ điều kiện tích sản hay không.

Nếu bạn là nhà đầu tư đã tích sản từ 1-2 năm trước, giai đoạn suy thoái kinh tế này lại là thời điểm bạn cần thoát vị thế ngay. Bạn có thể tiếp tục đầu tư tích sản trong giai đoạn kinh tế phục hồi.

Đọc thêm bài viết: Học về đầu tư tích sản từ Charlie Thomas Munger.

Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, hãy lựa chọn các mã cổ phiếu thuộc các ngành ít nhạy cảm với chu kỳ kinh tế, các ngành phòng thủ như điện, nước, thực phẩm thiết yếu, ngành bảo hiểm,… Đặc biệt cần tránh các ngành chu kỳ như sắt thép, bất động sản bởi các ngành này có xu hướng phát triển tỷ lệ thuận với chu kỳ kinh tế.

Nhà đầu tư khi suy thoái kinh tế cũng có thể tìm hiểu các loại hình chứng khoán khác như trái phiếu, nhờ đặc tính ít rủi ro mà vẫn duy trì được lợi nhuận. Tuy nhiên, lợi suất thực nhận từ trái phiếu cũng có thể bị giảm đi trong giai đoạn này.

3, Đầu tư an toàn vào quỹ đầu tư

Ngoài hình thức đầu tư trực tiếp vào các doanh nghiệp, bạn có thể lựa chọn hình thức đầu tư khi suy thoái kinh tế thông qua các quỹ đầu tư. Loại hình này được quản lý rủi ro chặt chẽ bởi các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính tại nhà quản lý quỹ, công ty quản lý quỹ.

Dù vậy, việc thị trường có dấu hiệu đi xuống cũng khiến danh mục đầu tư của quỹ suy giảm. Bù lại, các nhà quản lý quỹ, các chuyên gia tài chính có thể điều chỉnh hợp lý hơn cho danh mục, nắm giữ các loại tài sản ít rủi ro khác để đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư khi suy thoái kinh tế.

Các tiêu chí tìm một công ty quản lý quỹ tốt:

  • Công ty nhận được nhiều sự tin tưởng từ các nhà đầu tư.
  • Trang web và các tài liệu cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời các thông tin
  • Có uy tín tốt và hoạt động lâu năm trên thị trường tài chính
  • Đội ngũ chuyên gia đầu tư giàu kinh nghiệm và ổn định.
  • Các khoản đầu tư quỹ đang quản lý có kết quả hoạt động tốt, sinh lời cao hơn các quỹ cùng loại khác và có lợi nhuận cao hơn lợi nhuận tham chiếu.
  • Thường xuyên công bố thông tin, tình hình vốn-lãi đến nhà đầu tư.
  • Danh mục đầu tư đa dạng với nhiều cổ phiếu, trái phiếu của nhiều ngành khác nhau.

Trên thị trường hiện nay có một số quỹ đầu tư có thể đáp ứng hầu hết các tiêu chí trên  mà bạn có thể cân nhắc lựa chọn như: SSI; VCBF, ENF; MAFEQI; VCBF – TBF; VFF,… với mệnh giá và số lượng chứng chỉ quỹ đa dạng.

Đọc thêm: Đầu tư tài chính: 6 kênh đầu tư phổ biến bạn nên cân nhắc

4, Đầu tư khi suy thoái kinh tế vào vàng 

Giữa thời kỳ suy thoái kinh tế, vàng được xem là kênh trú ẩn an toàn nhưng lại khó nắm bắt. Theo phân tích của các chuyên gia, vàng đóng vai trò như một kho lưu trữ bảo vệ giá trị tài sản của nhà đầu tư theo thời gian. Tích trữ vàng góp phần xây dựng hàng rào chống lại sự mất giá mạnh của các loại tiền pháp định. Song để đầu tư vàng, cần phải nắm được thông tin và xác định được mục tiêu đầu tư.

Theo số liệu thống kê, loại quý kim này đã tạo ra lợi nhuận hàng năm là 5,81% trong 5 năm gần đây và 8,85% hàng năm trong 15 năm qua. Giá vàng trong nước không chỉ được xác định bởi mối quan hệ cung-cầu, mà còn chịu ảnh hưởng từ các lực lượng đầu cơ, rủi ro tiền tệ.

Trong những biến động cực đoan của thị trường gây ra bởi cuộc khủng hoảng COVID-19, giá vàng đã có những giai đoạn biến động lên xuống rất mạnh. Bởi vậy, các nhà đầu tư khi suy thoái kinh tế cũng phải hết sức thận trọng khi dồn tiền vào vàng.

Mẹo đầu tư khi suy thoái kinh tế hiệu quả

đầu tư khi suy thoái kinh tế
Làm thế nào để đầu tư khi suy thoái kinh tế hiệu quả?

1, Tích trữ tiền mặt

Nhìn chung, tiền của bạn có thể được tích trữ dưới 7 hình thức, bao gồm: tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, vàng, tiền ảo, cổ phiếu, trái phiếu, và bất động sản. Tỷ lệ phân chia tích lũy này thay đổi linh hoạt theo tình hình bối cảnh thị trường và được gọi là phân bố tài sản.

Quản lý tiền bạc trong thời kỳ suy thoái, thực chất là sự phân bố tài sản này một cách hợp lý nhất vào các khoản tích lũy. Tiền gửi ngân hàng cũng là một khoản tích lũy an toàn, nhưng một vấn đề về tiền gửi ngân hàng là số tiền đó không phải tiền của bạn. Nếu ngân hàng nơi bạn đang cất giữ tiền gặp phải các trục trặc tài chính, tính thanh khoản của số tiền bạn đang gửi cũng bị ảnh hưởng đáng kể.

Nếu bạn chưa biết phân bổ số tiền tích lũy của mình vào đâu, hãy lựa chọn cất giữ tiền mặt. Điều này sẽ mang lại cho bạn cảm giác yên tâm, bởi số tiền bạn đang nắm giữ ít bị ảnh hưởng bởi các tác nhân khác trên thị trường.

Đọc thêm bài viết: Đầu tư chứng khoán trong lạm phát cần lưu ý gì?.

2, Trang bị kiến thức

Chìa khóa để quản lý tiền của bạn trong thời kỳ suy thoái là giữ bình tĩnh và thật sáng suốt. Đừng để cảm xúc lấn át, chi phối quyết định xuống tiền của bạn. Để làm được điều đó bạn phải có đủ kiến thức và kinh nghiệm thị trường để đưa ra phán đoán chính xác. Là một nhà đầu tư, bạn cần trang bị kiến thức về tài chính, kinh tế vi mô, vĩ mô, quản trị rủi ro… Việc trang bị này sẽ giúp bạn tự tin hơn rất nhiều so với việc đầu tư theo cảm hứng. 

3, Đầu tư cho sức khỏe 

Có lẽ điều này ai cũng biết, nhưng lại vô tình lãng quên khi mải mê chạy theo mục tiêu tài chính dài hạn của mình. Trong bối cảnh dịch bệnh, hãy đầu tư nhiều hơn để bảo vệ sức khỏe cho mình và những người thân trong gia đình. Bởi, nếu để bản thân bị nhiễm bệnh không chỉ mất chi phí chữa trị, mất thời gian mà còn mất rất nhiều cơ hội tốt để đầu tư. 

4, Theo dõi thị trường 

Những tác động của đại dịch Covid đã khiến thế giới biến động từng giờ từng phút một. Vì vậy, khi đầu tư vào bất kỳ tài sản nào bạn cũng cần dành thời gian để theo dõi tình hình thị trường không chỉ trong nước mà cả thị trường quốc tế. Bởi nó cũng có những tác động nhất định tới giá trị tài sản bạn đang nắm giữ trong tương lai.

Tuy nhiên, bạn nên giữ bình tĩnh khi tiếp nhận các thông tin này. Những cảm xúc lo lắng, sợ hãi khi khủng hoảng xảy ra sẽ dễ khiến bạn có những suy nghĩ phi lý. Và đó không phải là cách tốt để bảo vệ tiền của bạn.

Đọc thêm: Kiểm soát cảm xúc trong đầu tư như thế nào?

5, Nắm bắt cơ hội

Có nhiều cách để xem xét, nhìn nhận một cuộc suy thoái. Những người bi quan xem đó là ngày tận thế nhưng người lạc quan coi đó là cơ hội tốt để kiếm lời. Mọi người thường có xu hướng bán tài sản tích lũy trong thời kỳ suy thoái, vì sợ rằng sau đó tính thanh khoản của chúng sẽ giảm.

Vì vậy bạn có thể mua được những tài sản đó với giá tốt. Nếu có thể, hãy đầu tư để mua các món hời đó. Chúng sẽ tăng giá trở lại khi khủng hoảng qua đi. Tận dụng tốt các cơ hội này sẽ giúp bạn gia tăng tài sản nhanh chóng.

Lưu ý để đầu tư khi suy thoái kinh tế

Trong tất cả các giai đoạn của nền kinh tế, đặc biệt khi có dấu hiệu suy thoái, bạn nên lưu ý các điểm sau:

  • Luôn đảm bảo tỷ trọng cân bằng giữa tiền mặt và cổ phiếu. Không đầu tư tất cả nhưng cũng không để tiền mặt bên ngoài quá nhiều.
  • Cân bằng danh mục đầu tư, chuyển đổi sang hình thức an toàn hơn như trái phiếu và chứng chỉ quỹ.
  • Hạn chế đầu tư khi suy thoái kinh tế vào nhóm cổ phiếu chu kỳ mạnh như gang, thép, công nghiệp nặng, xây dựng,… Đây thường là những ngành chịu tác động nặng nề khi suy thoái kinh tế.
  • Luôn tập trung nâng cao kiến thức và kinh nghiệm đầu tư. Khi đó, bạn sẽ xác định được cổ phiếu nào tốt và thời điểm phù hợp để thực hiện giao dịch. Suy thoái có thể là thời điểm thích hợp để bạn mua cổ phiếu kỳ vọng với mức giá thấp.

Tạm kết

Trên đây là những thông tin bổ ích giúp bạn xác định kinh tế suy thoái nên đầu tư gì. Để có thể thành công trên thị trường chứng khoán, ngoài vốn, kiến thức, bạn còn cần chuẩn bị tâm lý vững vàng.

Hãy đầu tư ngay hôm nay cùng các khóa học đầu tư tại FinPeace, vì chỉ với một số vốn rất nhỏ, bạn đã có thể tiếp cận được nhiều mã cổ phiếu tốt trên thị trường, giúp bạn xác định chiến lược đầu tư khi suy thoái kinh tế phù hợp và hạn chế rủi ro tối đa.

Share to Facebook Share to Twitter Share to Linkedin

Bình luận