Cùng FinPeace tìm hiểu về risk:reward ratio (tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận) để tối ưu tỷ lệ thắng trong giao dịch.
Risk:Reward Ratio (tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận) là gì?
Tỷ lệ risk:reward (risk – rủi ro; reward – phần thường, lợi nhuận) là tỷ lệ giữa mức lợi nhuận tiềm năng của một giao dịch so với mức rủi ro cao nhất mà nhà đầu tư có thể chịu. Thông thường, các nhà đầu tư sử dụng tỷ lệ risk:reward để so sánh mức lợi nhuận ước tính với mức độ rủi ro mà họ phải đối mặt để có cơ hội đạt được mức lợi nhuận kỳ vọng này.
Ví dụ, khi tỷ lệ risk:reward là 1:3, nghĩa là nhà đầu tư sẵn sàng mạo hiểm bỏ ra 1 triệu đồng để có cơ hội nhận lại 3 triệu đồng. Ngược lại, cũng với tỷ lệ 1:3, để đạt mức lợi nhuận 3 triệu, nhà đầu tư phải bỏ ra tối thiểu 1 triệu đồng. Nói đơn giản nhất, mức lợi nhuận tiềm năng khi nhà đầu tư thực hiện giao dịch này cao gấp 3 lần mức rủi ro tối đa.
Làm thế nào để xác định tỷ lệ risk:reward?
Trong mỗi kế hoạch giao dịch, tỷ lệ risk:reward được xác định bởi công thức:
Risk:Reward Ratio = Stop Loss/Take Profit
Trong đó:
- “Stop loss” (cắt lỗ) là khoảng cách giữa điểm vào lệnh và điểm dừng lỗ. “Stop loss” đại diện cho khoản tiền tối đa mà nhà đầu tư sẽ mất nếu giao dịch này thua lỗ.
- Tương tự, “Take profit” (chốt lời) là khoảng cách giữa điểm vào lệnh và điểm chốt lời. Đây là khoản lợi nhuận mà nhà đầu tư thu về nếu giao dịch thành công.
Tỷ lệ risk:reward là thước đo xác định lợi nhuận và thua lỗ trong giao dịch chứng khoán. Khi mới tham gia thị trường, nhà đầu tư có thể gặp đôi chút khó khăn trong việc xác định tỷ lệ risk:reward hoàn hảo cho một chiến lược giao dịch có sẵn. Đừng lo lắng, điều này hoàn toàn bình thường! Không có một tỷ lệ risk:reward nào là hoàn hảo cho mọi nhà đầu tư.Thông thường, các nhà đầu tư cần thử nhiều phương pháp khác nhau, trải qua một vài lần thất bại để xác định được một tỷ lệ risk:reward phù hợp với bản thân. Nhiều nhà đầu tư thậm chí đã xác định sẵn cho danh mục đầu tư của mình một tỷ lệ risk:reward nhất định.
Vai trò của tỷ lệ risk:reward
Tỷ lệ risk:reward có chức năng giúp nhà đầu tư điều chỉnh tỷ lệ rủi ro trong mỗi lệnh giao dịch, tùy theo khẩu vị rủi ro của từng người. Các khoản đầu tư với mức lợi nhuận càng cao sẽ đi kèm mức rủi ro càng lớn.
Nếu các khoản đầu tư của bạn đang sở hữu tiềm năng tăng trưởng tốt, bạn cũng đừng nên ngó lơ tỷ lệ risk:reward. Trên thực tế, tiền của bạn vẫn có khả năng thất thoát nếu như tỷ lệ thành công của bạn thấp hơn 50%.
Bên cạnh vai trò cán cân đong đếm rủi ro – lợi nhuận, tỷ lệ risk:reward còn được nhà đầu tư sử dụng khi lên kế hoạch vào lệnh, giúp họ tránh được tình trạng overtrade và đảm bảo rằng khoản đầu tư của họ vẫn có tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn.
Đọc thêm bài viết: Nhà đầu tư mới cần lưu ý các nhóm chỉ số thị trường chứng khoán cơ bản nào?
Tỷ lệ risk:reward bao nhiêu là hợp lý?
Thật khó để nói tỷ lệ risk:reward bao nhiêu là tối ưu, bởi con số này còn tùy thuộc vào từng phương pháp, mục tiêu, cũng như chiến lược giao dịch. Tuy nhiên, tỷ lệ risk:reward tối thiểu mà thông thường các nhà đầu tư lựa chọn nằm trong khoảng từ 1:2 đến 1:3, có nghĩa rằng mức lợi nhuận tiềm năng cao gấp đôi đến gấp ba mức rủi ro tối đa.
Trong mỗi chiến lược giao dịch, nhà đầu tư cần nắm bắt được các tín hiệu giúp xác định điểm vào lệnh, cũng như điểm chốt lời và điểm dừng lỗ. Từ đó, sau vài phép thử, nhà đầu tư có thể tính toán và điều chỉnh để tìm ra tỷ lệ risk:reward phù hợp nhất cho chiến lược đó. Một tỷ lệ risk:reward có tốt hay không được thể hiện ở việc tỷ lệ risk:reward đó có khả năng sinh lời tốt trong dài hạn hay không, với một tỷ lệ winrate được xác định sẵn. Nếu một giao dịch có tỷ lệ risk:reward không tốt, nhà đầu tư không nên thực hiện giao dịch đó để hạn chế tối đa rủi ro có thể gặp phải.
Tham khảo ví dụ sau:
Một nhà đầu tư mua 100 cổ phiếu của doanh nghiệp ABC với mức giá $20 một cổ phiếu, và đặt một lệnh dừng lỗ ở mức $15 để đảm bảo rằng tổng “thiệt hại” không vượt quá $500. Giả sử, nhà đầu tư này tin rằng giá cổ phiếu của công ty ABC sẽ cán mốc $30 trong vài tháng tới.
Trong tình huống này, nhà đầu tư đang sẵn sàng chịu mức rủi ro là $5 cho một cổ phiếu, để đổi lại mức lợi nhuận kỳ vọng là $10 cho một cổ phiếu sau khi đóng vị thế. Vì nhà đầu tư đang hướng đến mức lợi nhuận kỳ vọng cao gấp 2 lần mức rủi ro mà anh ta chấp nhận đánh đổi, nên tỷ lệ risk:reward của giao dịch này là 1:2. Trong chứng khoán phái sinh, chẳng hạn như giao dịch hợp đồng quyền chọn bán – đối với loại hợp đồng này, chủ sở hữu hợp đồng có quyền bán tài sản cơ sở ở một mức giá xác định – cũng có thể áp dụng nguyên lý tương tự.
“High risk, high reward” – Rủi ro càng cao có đem lại lợi nhuận càng lớn?
Logic thông thường luôn mách bảo chúng ta rằng, lợi nhuận tiềm năng càng cao ắt sẽ đi kèm rủi ro càng lớn. Tuy nhiên, khi lập luận này được đảo chiều, liệu nó có còn chính xác? Rủi ro lớn trong một giao dịch liệu có đồng nghĩa với mức lợi nhuận cao?
Câu trả lời là không. Mệnh đề này có thể đúng trong nhiều trường hợp khác, nhưng với những con sóng liên tục biến động trên thị trường thì điều này lại không hoàn toàn đúng. Mark Minervini từng nói trong cuốn sách “Giao dịch như một Phù thủy Chứng khoán” của ông, rằng bạn không nhất thiết phải lao đầu và các khoản đầu tư rủi ro lớn mới có thể tìm kiếm lợi nhuận cao.
Đừng nóng lòng tìm kiếm một khoản lợi béo bở đến bất ngờ ở những cơ hội có mức rủi ro lớn, hãy nhớ rằng một nước đi sai lầm trên thị trường giao dịch có thể khiến bạn mất đi tất cả chỉ trong nháy mắt. Điều này thực sự quan trọng bởi không ít người đã sa vào cám dỗ của những cánh cửa “all-in” để đổi lại một khoản lợi nhuận trong mơ, hậu quả là ngân sách đầu tư của họ bị thâm hụt nặng nề, thậm chí cháy tài khoản.
Làm sao để tìm ra tỷ lệ risk:reward tối ưu nhất?
1, Xác lập và tuân thủ giới hạn rủi ro
Trên hết, dựa vào mục tiêu, phương pháp đầu tư và năng lực tài chính, bạn cần xác lập một mức rủi ro giới hạn mà bạn có thể chấp nhận và tuân thủ nghiêm ngặt mức giới hạn đó. Kiểm soát rủi ro là một trong những thành tố quan trọng nhất tạo nên thành công trên mọi thị trường tài chính. Nếu bạn không có sẵn thước đo rủi ro, ngay cả khi gặp được một cơ hội tốt với rủi ro thấp, rất có thể bạn cũng không đủ thành thạo để khai thác được cơ hội đó với tỷ lệ risk:reward tối ưu nhất.
2, Lưu tâm đến rủi ro trước tiên
Nhiều nhà đầu tư thua lỗ trên thị trường vì họ bị cuốn quá sâu vào khoản lời hấp dẫn mà họ sẽ nhận được nếu dự đoán mà họ đưa ra trở thành hiện thực, mà họ lãng quên mức rủi ro thực tế họ sẽ phải đối mặt để nhận được khoản lợi đó. Cho dù quy trình quản trị rủi ro của bạn có phức tạp đến đâu cũng sẽ thành vô ích nếu thiếu đi yếu tố kỷ luật. Trước khi thực hiện giao dịch, hãy cân nhắc và phòng ngừa rủi ro trước tiên, những khoản lợi nhuận tự khắc sẽ tìm đến bạn.
Đọc thêm bài viết: Chơi chứng khoán như thế nào? Theo dõi 5 chuyên gia dưới đây để có câu trả lời
Tạm kết
Tỷ lệ risk:reward là một thước đo phổ cập trong việc cân nhắc giữa rủi ro và lợi nhuận, tuy nhiên không phải khoản đầu tư nào có rủi ro cao cũng mang lại lợi nhuận lớn. Nhà đầu tư cần tuân thủ kỷ luật giao dịch và kiên trì thực hiện nhiều phép thử để khám phá ra tỷ lệ risk:reward phù hợp.
Để tìm hiểu thêm về các kiến thức khác trong giao dịch chứng khoán, tham khảo các bài blog của FinPeace hoặc tham khảo các khóa học đầu tư chứng khoán cùng chuyên gia Nguyễn Tuấn Anh. Bạn cũng có thể tham khảo kênh YouTube của FinPeace tại đây để tích lũy thêm nhiều kiến thức bổ ích.
